Czy dziadkowie mogą dochodzić sądowego uregulowania kontaktów z wnukami?

Zdarzają się sytuacje, kiedy na skutek osobistego konfliktu na linii rodzice–dziadkowie kontakty dziadków z wnukami, mimo woli ich wykonywania przez dziadków i wnuki, są utrudniane przez rodziców. 

Dziadkowie powinni wiedzieć, że mogą oni dochodzić uregulowania kontaktów z wnukami przez Sąd, mają do tego prawo, niezależnie od woli rodziców.

Dodam jeszcze, że nie tylko dziadkowie, również i inni krewni, a nawet osoby, które sprawowały przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem, są uprawnione do uregulowania kontaktów przed Sądem.

Sądowe uregulowanie kontaktów

Chcę wyjaśnić Ci, co daje sądowe uregulowanie kontaktów.

Kontakty z dzieckiem obejmują przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym również ze środków komunikacji elektronicznej.

Jest to przykładowe wyliczenie, sposób wykonywania kontaktów można rozszerzyć i wnosić o uregulowanie ich w inny, odpowiadający dziadkom i wnukom, sposób. Kiedy masz zagwarantowane sądownie kontakty, masz możliwość egzekwowania ich wykonania przed Sądem.

Możesz wystąpić o tzw. egzekucję kontaktów, a w przypadku dalszego uchylania się osoby zobowiązanej do wydania dziecka – możesz nawet sądownie wnosić o ukaranie tej osoby obowiązkiem zapłaty na Twoją rzecz określonej sumy pieniężnej.

Możesz wyłącznie pod warunkiem, że kontakty są uregulowane w wyroku rozwodowym, postanowieniu o uregulowanie kontaktów albo w ugodzie zawartej przed Sądem.

W innych przypadkach niestety nie masz żadnych uprawnień pozwalających na wyegzekwowanie możliwości spotkań z dzieckiem lub wnukiem.

Zob. ile poczekasz na rozwód w Katowicach

Interes dziecka

Wracając do sytuacji dziadków warto abyś wiedział, że Sąd Najwyższy podjął uchwałę już w 1988 r. (w sprawie o sygnaturze akt III CZP 42/88), w której podkreślił, że dziadkowie mogą żądać uregulowania osobistych kontaktów z wnukami, jeżeli leży to w interesie dzieci.

Jako uzasadnienie takiego rozstrzygnięcia Sąd Najwyższy powołał dobro dziecka, a ponadto uwzględniono sytuację rodziców sprawujących władzę rodzicielską. Sąd zaakcentował, że:

skoro rodzice mają obowiązek dbałości o rozwój dziecka w imię jego dobra, to powinni dla pełnego rozwoju osobowości dziecka umożliwić mu kontaktowanie się z jego krewnymi przy właściwej ich postawie i korzystnym wpływie na dziecko. Kontakty te, wynikające z silnych więzów emocjonalnych (dotyczy to zwłaszcza dziadków i wnuków), mogą wpływać na lepsze wychowanie i rozwój duchowy dziecka.

Sąd Najwyższy wskazał również, że kontakty z dziadkami sprzyjają kontynuowaniu więzów wielopokoleniowej rodziny. Zdaniem Sądu zachowanie dziadków przejawiające się w okazywaniu przywiązania i dbałości o wnuki nie tylko nie kłóci się z dobrem dziecka, ale pozostaje w zgodności z jego dobrem.

Czyt. rozwód w Katowicach

Postawa dziadków

Orzeczenie powyższe było i jest wielokrotnie powoływane w orzeczeniach Sądów orzekających w sprawach o uregulowanie kontaktów dziadków z wnukami.

Sądy podkreślają, że istotna jest postawa dziadków, ich otwartość na formy spędzania czasu zaaprobowane przez wnuki lub zaproponowane przez dziadków, jednak z uwzględnieniem rozsądnych życzeń wnuków.

Oczywiście badając możliwość uregulowania kontaktów dziadków z wnukami Sądy badają każdorazowo postawę dziadków, ich motywację oraz wgląd w rozwój i potrzeby wnuków, tak, aby uregulowanie kontaktów leżało w interesie dzieci. 

Koronawirus a kontakty z dzieckiem

Dziadkowie i rodzice a kontakty z dzieckiem

Chcę abyś widział, że kontakty dziadków czy innych krewnych nie będą regulowane z taką częstotliwością, jak kontakty rodzica z dzieckiem, ponieważ charakter więzi jest inny. Formy wykonywania kontaktów też mogą zostać uregulowane w sposób mniej rozbudowany, z uwzględnieniem ilości czasu wolnego, jaki posiadają wnuki.

Wykonywanie prawa do kontaktów przez dziadków również nie może naruszać sprawowania władzy rodzicielskiej, zatem dziadkowie nie mogą negować postaw i kwalifikacji wychowawczych rodziców, którzy są pierwszoplanowymi wychowawcami dziecka.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której postawa i kwalifikacje wychowawcze są naganne z obiektywnego punktu widzenia, jednak i taka sytuacja winna zostać oceniona każdorazowo przez Sąd.

Na koniec muszę zaznaczyć bardzo istotną kwestię, mianowicie wykonywanie prawa do kontaktów przez dziadków lub innych krewnych nie może naruszać sprawowania władzy rodzicielskiej. Każdorazowo decydujący powinien być pozytywny wpływ na wychowanie oraz rozwój duchowy i emocjonalny dziecka.

Pamiętaj też, że antagonistyczna postawa dziadków wobec rodziców, okazywana w obecności dziecka, jak również wrogość wobec rodziców czy też inne negatywne zachowania dziadków będą wpływać negatywnie na dziecko i mogą okazać się przeszkodą do uregulowania kontaktów z wnukami.

Skontaktuj się z mną

Zdjęcie: Isaac Quesada on Unsplash